Agomelatine +pharma – nowoczesne podejście do leczenia depresji u osób dorosłych
Agomelatine +pharma to lek przeciwdepresyjny na receptę, stosowany w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych pacjentów. Preparat wpływa na rytmy okołodobowe oraz układy neuroprzekaźnikowe w mózgu, co pomaga zmniejszyć objawy depresji i poprawić sen, bez działania sedatywnego w ciągu dnia.
Poniższe informacje mają charakter informacyjny i nie zastępują porady lekarza lub psychiatry. Decyzję o zastosowaniu leku, dawkowaniu i czasie trwania terapii podejmuje wyłącznie specjalista.
Wskazania do stosowania leku Agomelatine +pharma
Preparat jest wskazany do:
- leczenia dużych epizodów depresyjnych u dorosłych pacjentów;
- długotrwałej terapii depresji w celu stabilizacji stanu i zapobiegania nawrotom.
Agomelatine +pharma nie jest stosowany u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat, a także u pacjentów w wieku 75 lat i starszych.
Mechanizm działania leku Agomelatine +pharma
Substancja czynna – agomelatyna, 25 mg w jednej tabletce powlekanej.
Działanie farmakologiczne:
- Agonista receptorów melatoninowych MT1 i MT2 – pomaga normalizować zaburzony rytm okołodobowy (sen–czuwanie), który często ulega rozregulowaniu w przebiegu depresji.
- Antagonista receptorów serotoninowych 5-HT2C – sprzyja zwiększeniu uwalniania noradrenaliny i dopaminy, zwłaszcza w korze płatów czołowych.
- Nie wpływa na wychwyt zwrotny monoamin i nie wiąże się z receptorami α/β-adrenergicznymi, histaminergicznymi, cholinergicznymi, dopaminergicznymi ani benzodiazepinowymi.
Taka kombinacja efektów odróżnia agomelatynę od klasycznych SSRI/SNRI i czyni ją lekiem z wyboru u części dorosłych pacjentów z depresją oraz nasilonymi zaburzeniami snu.
Schemat dawkowania i sposób stosowania
Zalecane dawkowanie
- Dawka początkowa: 25 mg raz na dobę wieczorem przed snem (1 tabletka).
- W razie braku poprawy po 2 tygodniach lekarz może zwiększyć dawkę do 50 mg raz na dobę (2 tabletki po 25 mg na noc).
Tabletki można przyjmować niezależnie od posiłków – z jedzeniem lub bez.
Kontrola czynności wątroby i bezpieczeństwo dawkowania
Agomelatyna może powodować polekowe uszkodzenie wątroby, dlatego konieczne jest obowiązkowe monitorowanie laboratoryjne:
- przed rozpoczęciem terapii – badania czynności wątroby (AlAT, AspAT);
- badania kontrolne: około po 3 tygodniach, po 6 tygodniach (koniec fazy ostrej), następnie po 12 i 24 tygodniach (faza podtrzymująca), a dalej – według wskazań klinicznych;
- przy zwiększeniu dawki do 50 mg kontrolę przeprowadza się w tych samych terminach, co przy rozpoczęciu leczenia.
Nie wolno rozpoczynać terapii, jeśli aktywność aminotransferaz przekracza górną granicę normy ponad 3-krotnie.
Leczenie należy natychmiast przerwać, jeśli:
- aktywność aminotransferaz przekracza 3-krotnie górną granicę normy;
- pojawiają się objawy mogącego wystąpić uszkodzenia wątroby: ciemne zabarwienie moczu, jasny stolec, zażółcenie skóry lub twardówek, ból w prawym podżebrzu, utrzymujące się niewyjaśnione osłabienie.
Czas trwania leczenia
Dla trwałego zmniejszenia objawów depresji czas terapii powinien wynosić co najmniej 6 miesięcy, o ile lekarz nie zaleci inaczej.
Przejście z SSRI/SNRI na agomelatynę
Przy odstawianiu SSRI lub SNRI może wystąpić zespół odstawienny. Zaleca się:
- stosować się do charakterystyki produktu leczniczego (ChPL) dotyczącej stopniowego zmniejszania dawki aktualnie przyjmowanego leku przeciwdepresyjnego;
- rozpocząć stosowanie Agomelatine +pharma bezpośrednio w trakcie redukcji dawki SSRI/SNRI.
Odstawienie Agomelatine +pharma jest możliwe bez stopniowego zmniejszania dawki, o ile lekarz nie zaleci inaczej.
Szczególne grupy pacjentów
- Pacjenci w podeszłym wieku <75 lat: wykazano skuteczność i bezpieczeństwo w dawce 25–50 mg/dobę, brak konieczności modyfikacji dawki wyłącznie ze względu na wiek.
- Pacjenci ≥75 lat: działanie nie zostało zbadane, lek nie jest zalecany.
- Zaburzenia czynności nerek: w ciężkiej niewydolności nerek farmakokinetyka leku nie ulega istotnej zmianie, jednak doświadczenie kliniczne jest ograniczone – konieczna ostrożność.
- Zaburzenia czynności wątroby: agomelatyna jest przeciwwskazana w marskości, aktywnej chorobie wątroby oraz przy istotnie zwiększonej aktywności enzymów wątrobowych.
- Dzieci i młodzież poniżej 18 lat: bezpieczeństwo i skuteczność nie zostały ustalone, stosowanie nie jest zalecane.
Przeciwwskazania do stosowania
Agomelatine +pharma jest przeciwwskazany w przypadku:
- nadwrażliwości na agomelatynę lub którykolwiek składnik pomocniczy;
- zaburzeń czynności wątroby (marskość, aktywna choroba wątroby);
- aktywności aminotransferaz przekraczającej górną granicę normy ponad 3-krotnie;
- jednoczesnego stosowania silnych inhibitorów CYP1A2 (fluwoksamina, cyprofloksacyna).
Szczególne ostrzeżenia i środki ostrożności
Ryzyko uszkodzenia wątroby
Podczas stosowania agomelatyny opisywano przypadki:
- toksycznego uszkodzenia wątroby aż do niewydolności wątroby (w pojedynczych przypadkach ze skutkiem śmiertelnym lub koniecznością przeszczepu u pacjentów z czynnikami ryzyka);
- znacznego zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych (>10-krotne przekroczenie górnej granicy normy);
- zapalenia wątroby i żółtaczki.
Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z:
- otyłością lub nadmierną masą ciała;
- niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby;
- cukrzycą;
- regularnym spożywaniem alkoholu lub nadużywaniem alkoholu;
- jednoczesnym stosowaniem innych potencjalnie hepatotoksycznych leków.
U wszystkich pacjentów konieczne jest regularne monitorowanie prób wątrobowych zgodnie ze schematem przedstawionym w części dotyczącej dawkowania.
Ryzyko zachowań samobójczych
Sama depresja wiąże się ze zwiększonym ryzykiem myśli i zachowań samobójczych. Ryzyko to:
- utrzymuje się do czasu uzyskania istotnej remisji;
- może zwiększać się w początkowym okresie leczenia oraz przy zmianie dawki;
- jest większe u osób z próbami samobójczymi w wywiadzie oraz z nasilonymi tendencjami samobójczymi.
Zaleca się:
- dokładne obserwowanie pacjentów, szczególnie w pierwszych tygodniach terapii;
- poinformowanie pacjenta i jego bliskich o konieczności niezwłocznego kontaktu z lekarzem w razie pogorszenia nastroju, pojawienia się myśli samobójczych lub wyraźnych zmian zachowania.
Stosowanie u pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową
Agomelatynę należy stosować ostrożnie u pacjentów z wywiadem:
- choroby afektywnej dwubiegunowej;
- epizodów manii lub hipomanii.
W razie wystąpienia objawów manii leczenie należy przerwać.
Pacjenci z otępieniem
Lek nie jest zalecany do leczenia dużych epizodów depresyjnych u starszych pacjentów z otępieniem – bezpieczeństwo i skuteczność nie zostały ustalone.
Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów
Specjalne badania nie były prowadzone, jednak biorąc pod uwagę częste działania niepożądane (senność, zawroty głowy), zaleca się zachowanie ostrożności podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Interakcje z innymi lekami
Agomelatyna jest metabolizowana głównie z udziałem CYP1A2 (około 90%) oraz w mniejszym stopniu CYP2C9/19 (około 10%).
Leki zwiększające stężenie agomelatyny
- Silne inhibitory CYP1A2 (fluwoksamina, cyprofloksacyna) – powodują nawet 60-krotne zwiększenie ekspozycji na agomelatynę; wspólne stosowanie jest przeciwwskazane.
- Umiarkowane inhibitory CYP1A2 (estrogeny, propranolol, enoksacyna) – kilkukrotnie zwiększają stężenie agomelatyny; konieczna ostrożność i monitorowanie.
Leki zmniejszające stężenie agomelatyny
- Rifampicyna – induktor kilku izoenzymów CYP, może zmniejszać biodostępność agomelatyny.
- Palenie tytoniu (≥15 papierosów dziennie) – indukuje CYP1A2 i zmniejsza ekspozycję na agomelatynę.
Jednoczesne stosowanie z innymi lekami
Nie stwierdzono klinicznie istotnych interakcji z:
- pochodnymi benzodiazepiny;
- solami litu;
- paroksetyną;
- flukonazolem;
- teofiliną.
Łączenie z alkoholem nie jest zalecane z uwagi na łączone obciążenie wątroby.
Stosowanie w czasie ciąży i karmienia piersią
- Doświadczenie w stosowaniu u kobiet w ciąży jest ograniczone (mniej niż 300 ciąż). Badania na zwierzętach nie wykazały bezpośredniego działania teratogennego.
- Ze względów bezpieczeństwa zaleca się unikać stosowania agomelatyny w czasie ciąży, jeśli istnieje możliwość zastosowania innej terapii.
- Nie wiadomo, czy agomelatyna przenika do mleka kobiecego, jednak u zwierząt wykazano jej wydzielanie do mleka.
W razie konieczności zastosowania terapii w okresie karmienia piersią lekarz powinien rozważyć korzyści z karmienia piersią dla dziecka oraz korzyści z leczenia dla matki i zdecydować, czy przerwać karmienie piersią, czy nie stosować leku.
Działania niepożądane leku Agomelatine +pharma
W badaniach klinicznych agomelatynę otrzymywało ponad 8000 pacjentów. Działania niepożądane zwykle pojawiały się w pierwszych 2 tygodniach terapii, miały nasilenie łagodne lub umiarkowane i często ustępowały samoistnie.
Częste działania niepożądane
- Bardzo często: ból głowy.
- Często: zawroty głowy, senność, bezsenność, niepokój, nietypowe sny, nudności, biegunka, zaparcia, ból brzucha, wymioty, ból pleców, zwiększenie aktywności AlAT/AspAT, zmęczenie, zwiększenie masy ciała.
Niezbyt częste i rzadkie działania niepożądane
- Niezbyt często: szumy uszne, nieostre widzenie, wyprysk, zwiększona potliwość, świąd, pokrzywka, zespół niespokojnych nóg, parestezje, migrena, zwiększenie aktywności GGT, zmniejszenie masy ciała, koszmary senne, pobudzenie, drażliwość, agresja, splątanie.
- Rzadko: zapalenie wątroby, znaczne zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej, niewydolność wątroby, żółtaczka, rumieniowa wysypka, obrzęk twarzy, obrzęk naczynioruchowy, akatyzja, omamy, zatrzymanie moczu.
W pojedynczych przypadkach zgłaszano myśli i zachowania samobójcze, co może być związane zarówno z przyjmowaniem leku, jak i z samą chorobą podstawową.
W przypadku wystąpienia nasilonych lub utrzymujących się działań niepożądanych należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym.
Przedawkowanie
Doświadczenie dotyczące przedawkowania agomelatyny jest ograniczone. Opisane objawy obejmowały:
- ból w nadbrzuszu;
- senność, zmęczenie;
- pobudzenie, lęk, napięcie;
- zawroty głowy, uczucie rozbicia, sinicę.
U pacjenta, który przyjął 2450 mg agomelatyny, nie stwierdzono ciężkich zaburzeń krążeniowo-oddechowych ani istotnych odchyleń w badaniach laboratoryjnych, a powrót do zdrowia nastąpił samoistnie.
Brak swoistej odtrutki. Leczenie ma charakter objawowy, z obowiązkową obserwacją medyczną, w razie potrzeby w warunkach specjalistycznego oddziału.
Skład i postać farmaceutyczna
Jedna tabletka powlekana Agomelatine +pharma zawiera:
- agomelatynę 25 mg (w postaci agomelatyny z kwasem cytrynowym);
- substancje pomocnicze (szczegółowy wykaz znajduje się w pełnej ulotce leku).
Tabletki są powlekane, przeznaczone do stosowania doustnego, należy popijać je wodą, nie rozgryzać.
O czym warto pamiętać
- Agomelatine +pharma jest przepisywany wyłącznie przez lekarza i wymaga regularnej kontroli czynności wątroby.
- Lek nie jest odpowiedni dla pacjentów z ciężkimi chorobami wątroby, dzieci, młodzieży oraz osób w wieku 75+.
- Nie wolno samodzielnie łączyć leku z fluwoksaminą, cyprofloksacyną ani alkoholem.
- W przypadku pogorszenia nastroju, pojawienia się myśli samobójczych lub objawów uszkodzenia wątroby należy pilnie zgłosić się po pomoc medyczną.
Przed rozpoczęciem leczenia należy uważnie zapoznać się z oficjalną ulotką leku i omówić wszelkie wątpliwości z lekarzem prowadzącym lub psychiatrą.
